وکیل ملکی ، با تسلط بر قوانین ثبتی، مدنی، اجرای احکام، آئین دادرسی ،قانون مجازات ،قانون مسئولیت مدنی،قانون تجارت و همچنین با تکیه برتجربه و سوابق کاری خود،میتواند نقش بسیارموثری در پیشبرد دعاوی ملکی داشته باشد.
اختیارات وکیل ملکی
از آنجا که دعاوی ملکی در زمره دعاوی اموال غیر منقول قرار میگیرند، لذا وکیل ملکی ، باید تخصص لازم را برای طرح این گونه دعاوی فرا گرفته باشد.چرا که دعاوی ملکی (از جمله دعاوی خلع ید ، تخلیه ملک مشاع ، تصرف عدوانی ، فسخ معامله ملکی صورت گرفته و ….) یک از شایع ترین و در عین حال پیچیده ترین دعاوی مطرح در دادگاههای حقوقی است و ارائه دادخواست اشتباهی یا ناقص در این زمینه میتواند منجر به اطاله دادرسی و از بین رفتن هزینه دادرسی و در نهایت رد دعوا شود.
دعاوی ملکی به چه دعاوی گفته میشود؟
ملک اعم از زمین،خانه، آپارتمان و مغازه با ارزش ترین اموالی است که سرمایه و دارایی و پشتوانه مالی هرشخص محسوب می شود.تحصیل و نگهداری مال غیرمنقول به خصوص محل مسکونی شخصی برای اکثریت قاطع مردم ما از اهمیت وافری برخوردار است.
از طرف دیگر دغدغه های فراوانی در معاملات اموال غیر منقول وجود دارد.مانند اطمینان از استمرار مالکیت،عدم ادعای اغیار،خطر تصرف و غصب از جانب دیگران و … .
طبق آمارهای رسمی سالانه پرونده های بیشماری درخصوص دعاوی اختلافات ملکی به محاکم ارجاع می گردد.
دعاوی ملکی ،جزو پیچیده ترین و وقت گیرترین دعاوی محسوب می شود.حجم بالا و تنوع قوانین و مقررات حاکم بر املاک و مستغلات ، رویه های متفاوت و گاهی متعارض محاکم در رسیدگی به این دعاوی و نیز آشنایی مردم و در برخی موارد عدم تسلط کافی وکلا و قضات یا قوانین و رویه ها موجب شده است که فرآیند رسیدگی به دعاوی ملکی طولانی تر شود.و در بسیاری مواقع این پرونده ها به نتیجه ی صحیح ختم نشود.
وکیل ملکی چه نقشی در دعاوی ملکی میتواند ایفاء کند؟
زندگی اجتماعی، هرکس را با مسئله یا مسائل حقوقی و قضایی مواجه می کند.از جمله این مسائل حقوقی دعاوی ملکی می باشد.موکل ،مساله حقوقی خود را با وکیل مطرح می کند.
اما این وکیل است که باید:
مشکل حقوقی موکل را توصیف نماید، قالب حقوقی و قانونی آن راکشف و آسانترین راه را برای احقاق حق او پیدا نماید.
امروزه کسانی که دچار مشکل در زمینه ملکی می شوند و به وکیل مراجعه مینمایند ، منحصرا استفاده از تخصص و مهارت وکیل را در سر نمی پرورانند، بلکه وکیل را به عنوان قدرتی تلقی می کنند که می تواند در منازعه بین موکل و طرف مقابل ،در نقش یک جنگجوی تمام عیار ظاهر شود در حالیکه نقش اساسی وکیل در دعاوی ملکی ، پیشبرد کار موکل در مسیر قانون و درصورتی که نیاز باشد، طرح دعوا یا دفاع در مرجع قضایی است ،که این امر به وسیله زبان مشترکی که بین وکیل و دادرس جریان دارد،انجام میگیرد.
ماهیت اختلاف موکل با طرف مقابل هرچه باشد، وکیل را به عنوان یک متخصص دعاوی ملکی ، از رعایت آئین راهبری دعوا و دفاع از حقوق موکل بی نیاز نمینماید.انجام امر وکالت در دعاوی ملکی، آئین و نظاماتی دارد که مانند هرامر دیگری وکیل باید آنها را مراعات نماید و براساس آئین مذکور وظیفه حرفه ای خود را ساماندهی و به انجام رساند.
وکالت در دعاوی ملکی ،اقدام به طرح دعاوی حقوقی یا کیفری را شامل می شود.اقدام وکیل ملکی در دفاع از حق موکل در حوزه دعاوی ملکی حقوقی، چه بسا مستلزم طرح دعوا در حوزه دعاوی کیفری و مراجعه به دادگاه های کیفری باشد.
وکیل متخصص ملکی ،چه شرایط و مشخصاتی باید داشته باشد؟
یکی از آفات وکالت در حقوق ایران عمومی بودن آن است.به عبارت دیگر وکیل دادگستری حق دارد در عموم دعاوی وکالت کند.چرا که به اعتبار گستردگی حقوق و موضوعات آن ، وکیل نمی تواند، به همه موضوعات و احکام آنها تسلط علمی و مهارتی داشته باشد. دعاوی ملکی نیز از جمله دعاوی تخصصی است که باید توسط وکیل متخصص ملکی مطرح شود.چنانچه وکیلی در حوزه دعاوی ملکی تخصص ندارد شایسته است از قبول وکالت در آن خصوص پرهیز کند.
وکیل متخصص امور ملکی می بایست به قوانین ثبتی،مدنی،اجرای احکام، آئین دادرسی،قانون مجازات ،قانون مسئولیت مدنی،قانون تجارت تسلط کافی داشته باشد.علاوه بر تسلط بر قوانین مذکور، می بایست تجربه کافی و لازم در حوزه دعاوی ملکی را داشته باشد.و با تجربه و سابقه ای که در دعاوی ملکی دارا می باشد در بادی امر با بررسی مدارک و مستندات موکل عنوان خواسته یا دعوی را تعیین می نماید .و می تواند احتمالات دفاع طرف مقابل را بررسی نموده و چهارچوب کلی دفاع را مشخص نماید.
بررسی های وکیل دعاوی ملکی با توجه به اینکه موکل خواهان یا خوانده دعوی است متفاوت می باشد.
درصورتی که موکل خواهان دعوی باشد مستلزم تقدیم دادخواست است.دادخواستی که توسط وکیل دعاوی ملکی تنظیم می شود، باید از چنان اتقان و استحکامی برخوردار باشد که نتیجه بخش بودن دادرسی به نفع موکل را به دنبال داشته باشد.وکیل دعاوی ملکی علاوه بر راهبری علمی و مهارتی دعوای ملکی ، وظیفه کمک به دادرس در شناخت کامل قواعد حاکم بر دعوا را حسب اقتضای امر نیز بر دوش دارد.
درصورتی که موکل خوانده دعوا باشد نیازمند نوشتن لایحه از سوی وکیل می باشد.وکیلی که درخصوص دعاوی ملکی لایحه تنظیم می نماید نیازمند دانش لازم در خصوص دعاوی ملکی و احاطه همه جانبه به مقررات و نظریات مربوط به دعاوی ملکی می باشد.
توصیه های مهم وکیل متخصص دعاوی ملکی جهت پیشگیری از بروز دعاوی
- طبق لایحه ساماندهی عقود و معاملات غیر رسمی راجع به اموال غیرمنقول می بایست کلیه معاملات غیر رسمی اعیان و منافع اموال غیر منقول از قبیل بیع ، صلح ، اجاره و تعهد به انجام این گونه معاملات باید در سامانه ملی معاملات غیرمنقول با کد مخصوص ثبت گردد.که در عرف به آن کدرهگیری گفته می شود.اخذ کد رهگیری از معاملات معارض جلوگیری می کند.و جرم انتقال مال غیر و کلاهبرداری متوقف یا به حداقل محدود خواهد شد.
- مشاهده می شود در اکثر مواقع در بنگاههای مشاورین املاک جهت تنظیم مبایعه نامه از قراردادهای متحدالشکل استفاده می شود. باتوجه به اینکه هر قرارداد اعم از قولنامه یا مبایعه نامه از ویژگی منحصری براساس نوع ملک و زمان و مکان مورد معامله و خصوصیات شخصی متعاملین و شرایط خاص هرعقد برخوردار است.که با معامله دیگر از همه یا بعضی جهات متفاوت می باشد.لذا تا حدامکان نباید از فرم های چاپی یکنواخت برای تنظیم مبایعه نامه استفاده نمود.
- حضور وکیل ملکی درتنظیم و نگارش مبایعه نامه باعث جلوگیری از دعاوی وکشمکش های فی ما بین متعاملین میگردد.زمانی که یکی از اصحاب معامله در معیت خود از مشاوره و هدایت یک وکیل ملکی درحوزه قراردادها بهره مند می شود به نحو شایسته ای برخی از ریسک ها و خطراتی که از نحوه تنظیم قرارداد و یا عدم دقت در بررسی مدارک و اسناد ،خریدار یا فروشنده را حسب مورد تهدید میکند مدیریت شده و از دردسرها و مشکلات بعدی تا حدود زیادی کاسته خواهد شد.
- یکی از روش های خرید و فروش ملک ، پیش فروش آن می باشد.در سالهای گذشته سوء استفاده های کلانی توسط برخی انبوه سازان در پروژه های مختلفی شده بود.با تصویب قانون پیش فروش آپارتمان این معضل حل گردید.طبق آن می بایست قرارداد پیش فروش از طریق تنظیم سند رسمی نزد دفاتر اسناد رسمی و با درج در سند مالکیت و ارسال خلاصه آن به اداره ثبت محل صورت گیرد.لذا هنگام پیش خرید آپارتمان می بایست به این قانون توجه گردد.
- درصورتی که مبایعه نامه طبق سند عادی تنظیم گردد می بایست امضاء ذیل آن در نزد دفاتر اسنادرسمی تصدیق گردد.دراین صورت امضاء مسجلین، دیگر قابلیت انکار و تردید نزد مراجع رسمی و غیر رسمی نخواهد داشت.